چگونه در هنگام عصبانیت و ناراحتی کنترل رفتار خود را از دست ندهیم؟

احساسات بخش عمده ای از زندگی روزمره ما انسان ها را تشکیل می دهند. احساسات مثبت و منفی هر کدام واکنش ها و تغییرات متفاوتی را در رفتار هر شخص به وجود می آورند

و هر کدام به دلایل مختلفی ایجاد می شوند. هر چند که میزان تاثیر پذیری هر فرد از احساسات مختلف نسبت به فرد دیگر متفاوت می باشد، اما همه ی ما تعاریف مشترکی از یک حس داریم؛ برای مثال وقتی کسی می گوید ناراحتم، ما احساس او را درک می کنیم و به دنبال دلیل ایجاد کننده ی آن ناراحتی می گردیم. همه ی ما تعاریف مشخصی از احساسات مختلف مثل شادی، ناراحتی، عصبانیت، ترس، نا امیدی و ... داریم اما هر شخص بنا به شخصیت، شرایط جسمی و روحی خود و میزان آگاهی اش، آن حس مشترک را متفاوت و با شدت های مختلفی تجربه می کند. ما انسان ها بیشتر از آنکه تحت تاثیر انرژی های مثبت باشیم، تحت تاثیر احساسات منفی قرار می گیریم؛ در واقع انرژی های منفی می توانند ما را از حالت فعلی که داریم منحرف کنند و ضعف را در ما به وجود آورند؛ برای مثال حس عصبانیت را در نظر بگیرید که چه تاثیرات مخربی بر روح و روان و جسم انسان خواهد داشت؛ بنابراین همه ی ما می دانیم که در برابر احساسات منفی آسیب پذیر هستیم و به همین دلیل می توان گفت از آنجایی که در هنگام داشتن یک احساس ناراحت کننده حال افراد دگرگون می شود، بیشتر به دنبال علت ها و دلایل ایجاد کننده ی آن هستند و چون شدت این تاثیر پذیری بالاست و می تواند روال عادی روحیه ی افراد را مختل کند، به دنبال راه حلی برای رفع این حس می گردند. عصبانیت و خشمگین شدن یکی از عادی ترین احساساتی است که ممکن است به دلایل مختلف برای افراد به وجود بیاید. شاید دلیلی که شما را عصبانی می کند روی دیگری تاثیر زیادی نداشته باشد و این موضوع دو دلیل عمده دارد:

- تفاوت شخصیت ها

- داشتن مهارت کنترل رفتار

در طول یک روز ممکن است به دلایل مختلفی خشمگین شویم، اما مهم این است که بدانیم چگونه این حس را کنترل و رفع کنیم. در زندگی های امروزی عوامل تنش زای زیادی وجود دارند که باعث به وجود آمدن استرس در افراد می شود و کسانی که دارای روحیه ی حساس تری باشند در برابر این محرک ها واکنش بیشتری نشان می دهند و آسیب پذیر تر هستند؛ برای مثال واکنش افراد در هنگام عصبانیت یکسان نیست و تقریبا می توان گفت که هر راهکاری نیز برای همه کاربردی نمی باشد؛ زیرا همانطور که گفتیم افراد مختلف بر اساس میزان ظرفیت و توان تحمل و پیچیدگی موضوع تنش زا واکنش های متفاوتی دارند اما با یادگیری یکسری اصول کلی و تمرین و تکرار در زندگی می توان ظرفیت خود را افزایش داد، به گونه ای که بتوان خونسردانه تر برخورد کرد و در هنگام بروز ناراحتی ها و احساسات منفی به جای تحلیل طولانی عامل تنش زا، به فکر پیدا کردن یک راه حل اساسی بود. عصبانیت و پرخاشگری از آن دسته احساساتی است که شیوع زیادی در زندگی های امروزی دارد و محدودیتی در سن و سال و جنسیت ندارد. روحیات و واکنش های زنان و مردان نسب به مسائل مختلف یکسان نیست و همچنین در هر سنی رفتارها فرق دارد. معمولا در سنین جوانی و با افزایش سن، مهارت افراد برای کنترل رفتار بیشتر می شود و این در حالی است که در کودکی به علت عدم آگاهی و حساس بودن و در سنین پیری هم به علت کاهش توان تحلیل و تحریک پذیری، مهارت آنچنانی در کنترل رفتارها در هنگام عصبانیت دیده نمی شود. تنها با آگاه شدن بیشتر است که می توان این مهارت را افزایش داد و به همین دلیل روانشناسان و مشاوران اجتماعی در سال های اخیر، تلاش خود را برای آموزش تکنیک های آرام سازی و کنترل رفتاری بسیار افزایش داده اند؛ به گونه ای که شاهد چاپ کتاب ها و برنامه های آموزشی متعدد در رسانه های اجتماعی می باشیم. پس آموختن مهارت کنترل رفتار در هنگام عصبانیت آن قدر دارای اهمیت است که به جرات می توان گفت اگر اکثر افراد جامعه بتوانند به این مهارت دست یابند، بسیاری از جرایم، بزهکاری ها، اختلافات خانوادگی، طلاق ها و ... کاهش خواهد یافت. زندگی سالم و پر از آرامش حق هر انسانی است و بهتر است اینگونه بیندیشیم که برای افزایش این آرامش در جامعه، هر کس باید خود را تغییر دهد و مهارت کنترل این احساس غیر قابل پیش بینی، یعنی عصبانیت را در خود افزایش دهد.

تکنیک های قابل استفاده در هنگام عصبانیت

- به این فکر کنید که شما باید روح و جسم خودتان را دوست داشته باشید و هیچ چیز از سلامتی روح و جسمتان ارزشمند تر نیست. شما حافظ جسم خود هستید؛ بنابراین دلیلی ندارد در حالتی بمانید که ضربان قلب، فشار خون و هورمون هایی مثل آدرنالین در بدن شما به شدت افزایش یافته است.

-عصبانیت حسی طبیعی است و اینکه شما در برابر آن واکنش پرخاشگرانه داشته باشید هم طبیعی است . اما این واکنش تا چه حد می تواند باشد، اگر باعث به وجود آمدن آسیب های بیشتری شود، آیا منطقی است که خود را به این آسیب ها گرفتار کنید؟ به این فکر کنید که حس کنونی شما، موقتی و گذراست و اگر آرامش خود را حفظ کنید می توانید بهترین راه حل را پیدا کنید.

-خیلی از افراد کنترل رفتار را با بروز ندادن احساسات اشتباه می گیرند. قرار نیست حس عصبانیت خود را اصلا برزو ندهید. هیچ روانشناس و دکتری انسان را به سرکوب احساسات تشویق نمی کند، بلکه باید راه صحیح بروز دادن این حس را یاد گرفت.

تا چه حد بروز دهم و چگونه خشم خود را ابراز نمایم تا طرف مقابل متوجه شود و همچنین بعد از این ابراز احساس آرامش بیشتری داشته باشم؟ وقتی کسی بلد باشد که چگونه عصبانیت خود را به شیوه ای تاثیر گذار و سازنده بروز بدهد، ریسک ایجاد رفتارهای پر خطر و مخرب به میزان خیلی خیلی زیادی کاهش می یابد. پس باید واکنش خود را نسبت به احساسات منفی کنترل کرد و با این احساسات منطقی تر رفتار کرد.

راهکار پیشنهادی فوری در هنگام عصبانیت

- اول یک نفس عمیق بکشید.

- برای به تاخیر انداختن واکنش خود، ذهن خود را پرت کنید ( برای مثال، سریعا به کسی فکر کنید که فکر کردن به او آرامتان می کند، به عکس یا خاطره ای خوش فکر کنید و ... )

- کلمات آرامش بخش و جملات تاکیدی مثبت را در ذهن خود تکرار کنید( برای مثال : آرام باش، من باید خودم و این موقعیت را کنترل کنم، خونسرد باش، صبر کن، حلش می کنم، فقط اگر آرام باشم می توانم مشکل را حل کنم، عصبانیت مشکلی را حل نمی کند، عصبانی شدن به من آسیب جسمی می زند، این مشکل با صحبت کردن حل شدنی است و ... )

- آب ولرم بنوشید